Η ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ ΤΩΝ ΣΕΡΡΩΝ
Σπανίως συναντά κανείς πόλιν διαρκώς υφισταμένη τας καταιγίδας του χρόνου και των πολεμικών περιπετειών αλλά και διαρκώς εκ τέφρας
και των ερειπίων αναβάλλουσαν εκάστοτε ωραιοτέραν, ως η πόλις των Σερρών
[Π.Θ.ΠΕΝΝΑΣ]
Πρώτη φορά εμφανίζεται στην ιστορία στις αρχές του 5ου πΧ αιώνα, από τον Ηρόδοτο με το όνομα Σίρις και τον εθνικό προσδιορισμό Παιονική.Αυτό αποδεικνύεται από μια επιγραφή "Σιρραίων πόλις'" που βρίσκεται στο αρχαιολογικό μουσείο Σερρών.
Τον 8ο αιώνα κατείχε πρωταγωνιστικό ρόλο στην Ελληνική ιστορία.Μετά τον μεσαίωνα υπέστη πολλές καταστροφές και σκλαβώθηκε αρκετές φορές.
Το 1204 παραδόθηκε στους Φραγκους,το 1205 ο Βούλγαρος τσάρος Ιωάννης ο β' κατέλαβε τις Σέρρες.Το 1221 περιήλθε στον Δεσπότη της Ηπείρου.Το 1230 στον Βούλγαρο τσάρο Ιωάννη β'.Το 1245 στον αυτοκράτορα Νικαιας Ιωάννη Βατατζή. Το 1345 στον κραλη της Σερβίας Στ.Ντουσιάν.Όταν ηττήθηκαν οι Σέρβοι στο Τζερόνιμο ,η πόλις παραδόθηκε στον βασιλιά της Θεσ/νίκης Μανουήλ τον β΄. Όμως οι Τούρκοι την κατέλαβαν οριστικά το 1383.
Το σημαντικότερο μνημείο που διασώθηκε είναι η Ακρόπολη.που ανάγεται τον 9ο αιώνα μΧ. Πηγές αναφέρουν ότι ο αυτοκράτορας Νικηφόρος Φωκάς κατασκεύασε οχυρωματικά έργα στην πόλη.Μέσα σε αυτα περιλαμβάνονται σπίτια,δεξαμενές,υδραγωγεία,κ.λ.π.Μα το πιο παλιο ανάγεται στη Μεσαιωνική περίοδο.
Δύο παράλληλοι τοίχοι μήκους 5μ και 8μ με τέσσερεις σειρες ορθογωνισμένους πορωλιθους ο δυτικός και τρεις ο ανατολικός σχηματιζουν τη βάση της νότιασ πλευράς του πύργου της Ακρόπολης και σαν προέκτασή του ένα ειδος εσωτερικής εξέδρας.Επίσης το 1958 αποκαλύφθηκε στο Ν.Α και ψηλότερο σημείο της Ακρόπολης ,ένα θεμέλιο με δύο πλευρές σε ορθή γωνία χωρισ διάβρωση αλλα και χωρις κονίαμα.Πλάι σε αυτο βρέθηκε το κατώφλι μεγάλης πύλης φαγωμενο στις άκρες του από σιδερένιες στρόγιγγες.διάφορα καρφιά,ένας μεταλλικός αρμος,δύο κομμάτια από ισιες μαρμάρινες πλάκες.ύψους 1,5 μκαι τέσσερεις δουλεμένοι στυλοβάτες από το ιδιο μάρμαρο.Δυστυχώς,ένας τάφος,χάλκινα κτερίσματα απροσδιόριστης εποχης βρέθηκαν κοντα σε θεμέλιο από πορώλιθο σκεπάστηκαν με σπουδη για να κτιστεί το τουριστικό περίπτερο.Οι παραπάνω πορωλιθοι αποτελούν προβυζαντινο υλικό,που διασ'ωθηκε στην αρχική θέση ή μεταφέρθηκε από κατεστραμενο οικοδόμημα μακεδονικής ή θρακικης εποχης.
Πρώτη φορά εμφανίζεται στην ιστορία στις αρχές του 5ου πΧ αιώνα, από τον Ηρόδοτο με το όνομα Σίρις και τον εθνικό προσδιορισμό Παιονική.Αυτό αποδεικνύεται από μια επιγραφή "Σιρραίων πόλις'" που βρίσκεται στο αρχαιολογικό μουσείο Σερρών.
Τον 8ο αιώνα κατείχε πρωταγωνιστικό ρόλο στην Ελληνική ιστορία.Μετά τον μεσαίωνα υπέστη πολλές καταστροφές και σκλαβώθηκε αρκετές φορές.
Το 1204 παραδόθηκε στους Φραγκους,το 1205 ο Βούλγαρος τσάρος Ιωάννης ο β' κατέλαβε τις Σέρρες.Το 1221 περιήλθε στον Δεσπότη της Ηπείρου.Το 1230 στον Βούλγαρο τσάρο Ιωάννη β'.Το 1245 στον αυτοκράτορα Νικαιας Ιωάννη Βατατζή. Το 1345 στον κραλη της Σερβίας Στ.Ντουσιάν.Όταν ηττήθηκαν οι Σέρβοι στο Τζερόνιμο ,η πόλις παραδόθηκε στον βασιλιά της Θεσ/νίκης Μανουήλ τον β΄. Όμως οι Τούρκοι την κατέλαβαν οριστικά το 1383.
Το σημαντικότερο μνημείο που διασώθηκε είναι η Ακρόπολη.που ανάγεται τον 9ο αιώνα μΧ. Πηγές αναφέρουν ότι ο αυτοκράτορας Νικηφόρος Φωκάς κατασκεύασε οχυρωματικά έργα στην πόλη.Μέσα σε αυτα περιλαμβάνονται σπίτια,δεξαμενές,υδραγωγεία,κ.λ.π.Μα το πιο παλιο ανάγεται στη Μεσαιωνική περίοδο.
Δύο παράλληλοι τοίχοι μήκους 5μ και 8μ με τέσσερεις σειρες ορθογωνισμένους πορωλιθους ο δυτικός και τρεις ο ανατολικός σχηματιζουν τη βάση της νότιασ πλευράς του πύργου της Ακρόπολης και σαν προέκτασή του ένα ειδος εσωτερικής εξέδρας.Επίσης το 1958 αποκαλύφθηκε στο Ν.Α και ψηλότερο σημείο της Ακρόπολης ,ένα θεμέλιο με δύο πλευρές σε ορθή γωνία χωρισ διάβρωση αλλα και χωρις κονίαμα.Πλάι σε αυτο βρέθηκε το κατώφλι μεγάλης πύλης φαγωμενο στις άκρες του από σιδερένιες στρόγιγγες.διάφορα καρφιά,ένας μεταλλικός αρμος,δύο κομμάτια από ισιες μαρμάρινες πλάκες.ύψους 1,5 μκαι τέσσερεις δουλεμένοι στυλοβάτες από το ιδιο μάρμαρο.Δυστυχώς,ένας τάφος,χάλκινα κτερίσματα απροσδιόριστης εποχης βρέθηκαν κοντα σε θεμέλιο από πορώλιθο σκεπάστηκαν με σπουδη για να κτιστεί το τουριστικό περίπτερο.Οι παραπάνω πορωλιθοι αποτελούν προβυζαντινο υλικό,που διασ'ωθηκε στην αρχική θέση ή μεταφέρθηκε από κατεστραμενο οικοδόμημα μακεδονικής ή θρακικης εποχης.
Σημαντικό εύρημα υπύρξε ένας τοιχος από γκριζόλευκες πέτρεςκάποιου ρωμαϊκού οικοδομηματος.Αποκαλύφθηκε σε βάθος 4μ στο προαύλιο της εκκλησιάς των Παλαιοημερολογιτών καθώς 2000 χάλκινα νομίσματα ρωμαικης εποχής.Αυτα φαίνονταν αχρησιμοποίητα και μάλλον αποτελούσαν συλλογή δημοσίου καταστήματος (Ναού,Ταμείου, Νομισματοκοπείου)
Όσο σπανίζουν τα παλιά χτίσματα,τόσο βλεπουμε συχνά πλήθος
απο όστρακα που τα πιο πολλα προέρχονται από χοντροκωμένα αγγεία με παχειά
τοιχώματα και το χρωματιστο βερνίκι των Βυζαντινών(σμάλτωμα) συνήθως
πράσινο.Ωστόσο βλέπουμε και ερυθρομορφα ή μελανομορφα αγγεία προγενέστερης
εποχης,φτάνοντας ως την πρώιμη αρχαιοτητα.Τέτοια οστρακα βρηκε ο καθηγητής
Γ.Μπακαλάκης.Η οριστικη χρονολόγησή τους εγινε το 1956 κατα την
διαμόρφωση της αυλης του Αγίου Νικολάου.Χωρίς αμφιβολία χρονολογούνται στον 6ο
ή 7ο πΧ αιώνα.Δύο τέτοια οστρακα μαζί με σκαμμένο και γραμμένο κόκκαλο
ίσως προιστορικο βρέθηκαν από τον συγγραφέα(Γ Καφταντζη) κατα την διανοιξη του
δρόμου το 1962.
Δυστυχως απανωτές καταστροφες και ξαναχτίσματα απο σκόρπια υλικα μα περισσότερο οι προσχώσεις εξαφανισαν κάθε σημάδι αυτής της εποχη΄ς,Έτσι δε βρέθηκε ούτε το νεκροταφείο το οποίο μάλλον ηταν όπου και το ρωμαικοστη δυτική πλευρά της νότια προέλευσης του λόφου,ανάμεσα στις εκκλησίες του Αγιου Παντελαιημωνα και Μ,Ταγξιαρχών.
Συνοψίζοντας καταληγουμε ότι η πόλη κείτονταν από τότε που είναι γνωσυή με αυτό το όνομα στο κάτω μισό της νότιας πλευράς του λόφου της Ακρόπολης και μέσα στο επίπεδο κοίλωμα που σχηματιζουν οι προσβάσεις του,έχοντας στην κορυφή του λόφου το πιο γερό φρούριο με ναούς ,αρχοντικά και την αγορά στον ανετο εξώστη ανάμεσα στο σημερινό γυμνασιο θηλέων και τα πρώτα προς Α σπίτια των πολεμοπαθων ( Ηρακλειώτικα)
Δυστυχως απανωτές καταστροφες και ξαναχτίσματα απο σκόρπια υλικα μα περισσότερο οι προσχώσεις εξαφανισαν κάθε σημάδι αυτής της εποχη΄ς,Έτσι δε βρέθηκε ούτε το νεκροταφείο το οποίο μάλλον ηταν όπου και το ρωμαικοστη δυτική πλευρά της νότια προέλευσης του λόφου,ανάμεσα στις εκκλησίες του Αγιου Παντελαιημωνα και Μ,Ταγξιαρχών.
Συνοψίζοντας καταληγουμε ότι η πόλη κείτονταν από τότε που είναι γνωσυή με αυτό το όνομα στο κάτω μισό της νότιας πλευράς του λόφου της Ακρόπολης και μέσα στο επίπεδο κοίλωμα που σχηματιζουν οι προσβάσεις του,έχοντας στην κορυφή του λόφου το πιο γερό φρούριο με ναούς ,αρχοντικά και την αγορά στον ανετο εξώστη ανάμεσα στο σημερινό γυμνασιο θηλέων και τα πρώτα προς Α σπίτια των πολεμοπαθων ( Ηρακλειώτικα)
Πληροφορίες απο το βιβλίο του Γ.Καφταντζη με τίτλο ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΕΩΣ ΣΕΡΡΩΝ ΚΑΙ
ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΤΗΣ
ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: ΜΠΑΚΑΛΗ ΕΥΑΝΘΙΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου